recensies
omslag Memorije

Elisabeth van der Woude

Memorije van 't geen bij mijn tijt is voorgevallen

Met het opzienbarende verslag van haar reis
naar de Wilde Kust 1676-1677


bestellen
Memorije van 't geen bij mijn tijt is voorgevallen bevat het oudste reisverslag dat ons van een Nederlandse vrouw is overgeleverd.
Elisabeth van der Woude beschrijft haar reis naar Guyana, de Wilde Kust, tussen 1676 en 1677. Als negentienjarige verliet zij het vaderland om samen met haar vader, broer, zus en honderden anderen een kolonie te stichten aan de rivier de Oyapoc in het huidige Frans Guyana. Een expeditie die al snel op een mislukking uitliep. In het boek is een grote uitklapkaart opgenomen van deze kolonie, genaamd Orange.
Een half jaar na aankomst keerde Elisabeth alweer terug in haar geboortedorp Nieuwe Niedorp. Haar vader en zus waren overleden, haar broer was achtergebleven in de West. Zelf werd Elisabeth op haar thuisreis enige tijd gevangen gehouden door de beruchte Duinkerkse kaperkapitein Jean Bart.

Dit reisverslag is onderdeel van een kroniek die zeventig jaar beslaat. In een boekje op zakformaat beschreef Elisabeth van de Woude familieaangelegenheden, plaatselijk nieuws maar ook (inter)nationale gebeurtenissen. Doordat haar vader als kolonel betrokken was bij de Tweede en Derde Engelse Oorlog kon zij uit de eerste hand verslag doen van deze roerige tijd.
Niet alleen het reisverslag maakt Elisabeths memorieboekje zo bijzonder. Het is ook zo waardevol omdat er maar weinig persoonlijke aantekeningen van vrouwen uit die tijd bewaard zijn gebleven.


foto: Ron Wiersma

Kim Isolde Muller ontcijferde Elisabeths priegelschrift en speurde in archieven naar de historische context van de Memorije. Niet alleen Elisabeth en haar familie kregen zo meer gestalte, ook over de reis naar Guyana vond Kim bijzonder materiaal. Zij ontving voor haar onderzoek De Nationale Scriptieprijs 1998, een initiatief van het dagblad Het Parool. In deze uitgave verschijnt het volledige handschrift van Elisabeth van der Woude voor het eerst in druk. Na meer dan drie eeuwen kan nu iedereen dit unieke egodocument van een bijzondere 17de eeuwse vrouw lezen.

ISBN 90-73853-13-3, 152 pag., EUR 13,50.
Met illustraties en grote uitklapkaart.

Nederlanders in
Nagasaki



De pers over Memorije van 't geen bij mijn tijt is voorgevallen:

De jury van de Nationale Scriptieprijs 1998, voorgezeten door Jan Terlouw, oordeelde: "Een prima voorbeeld van wat vasthoudend archiefwerk vermag."


terug naar begin